O sprawie obszernie pisze Instytut Badania Rynku Motoryzacyjnego Samar. Jak przypomina, władze państw członkowskich są zobowiązane do opracowania planów ochrony powietrza. Celem podejmowanych działań ma być zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza na obszarach, na których przekroczone są unijne normy jakości powietrza oraz ochrona zdrowia publicznego i ekosystemów. W latach 2014–2020 do EEA zgłoszono 944 plany ochrony powietrza. Większość z nich koncentruje się na redukcji poziomu dwutlenku azotu (NO2) i cząstek stałych o średnicy 10 μm lub mniejszej (PM10).
Ruch drogowy jest najgorszy
W latach 2014–2020 prawie dwie trzecie wszystkich zgłoszonych przekroczeń norm jakości powietrza było związanych z gęstym ruchem w ośrodkach miejskich i bliskością głównych dróg, przede wszystkim z powodu emisji tlenków azotu (NOx). Ruch drogowy był głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza w Europie Zachodniej i Północnej, a sześć krajów, a mianowicie: Austria, Dania, Finlandia, Holandia, Portugalia i Wielka Brytania zgłosiło ruch drogowy jako jedyne źródło przekroczeń. Natomiast w Europie Południowej i Wschodniej to ogrzewanie domów było ważnym źródłem powodującym przekroczenia norm dla PM10. Krajami, które zgłosiły ogrzewanie domów jako znaczący czynnik powodujący przekroczenia norm były: Chorwacja, Cypr, Bułgaria, Włochy, Polska, Rumunia, Słowacja i Słowenia.
Jeśli chodzi o środki wprowadzone w celu zmniejszenia emisji w ramach planów ochrony powietrza, dwie trzecie rzeczonych środków skupiło się na redukcji emisji NOx z sektora transportu, podczas gdy tylko 12 proc. koncentrowało się na ogrzewaniu gospodarstw domowych, a 4 proc. na sektorze rolnym, przy czym dwa ostatnie są ważnymi źródłami pyłu zawieszonego.
W 2030 roku ma być lepiej
Zgodnie ze sprawozdaniem EEA „Jakość powietrza w strategii Europa 2021”, narażenie na zanieczyszczenie powietrza spowodowało znaczne obciążenie przedwczesnymi zgonami i chorobami w 27 państwach członkowskich UE w 2019 roku, przy czym 307 000 przedwczesnych zgonów przypisano drobnym cząstkom zawieszonym, a 40 400 dwutlenkowi azotu.
W ramach planu działania na rzecz zerowej emisji zanieczyszczeń europejskiego „Zielonego Ładu” Komisja Europejska wyznaczyła cel na 2030 r., jakim jest zmniejszenie liczby przedwczesnych zgonów spowodowanych przez pyły zawieszone 2.5 o co najmniej 55 proc. w porównaniu z poziomami z 2005 r. W tym celu Komisja Europejska zobowiązała się do przeglądu odpowiednich polityk ograniczających emisje zanieczyszczeń powietrza, na przykład z transportu drogowego i budynków.