To stare diesle trują Warszawę. Docelowo najpewniej nie wjadą do centrum miasta

To stare diesle trują Warszawę. Docelowo najpewniej nie wjadą do centrum miasta

Warszawa spowita smogiem
Warszawa spowita smogiem Źródło: Flickr / Bogusz Bilewski
Niewielki procent kilkunastoletnich pojazdów z silnikiem Diesla w Warszawie odpowiada za nieproporcjonalnie dużą część emisji samochodowych spalin. Wspólny raport TRUE Initiative i m. st. Warszawy pokazuje, że to właśnie te starsze auta mają największy wpływ na zanieczyszczenie powietrza w Warszawie.

Tylko 6 proc. najstarszych pojazdów z silnikiem Diesla (wyprodukowanych przed 2006 r.) odpowiada za 18 proc. emisji szkodliwych tlenków azotu (NOx) i 37 proc. emisji pyłów zawieszonych (PM) powodowanych przez wszystkie samochody z silnikami wysokoprężnymi w Warszawie.

Samochody z 2005 r. lub starsze, choć stanowią tylko 17 proc. miejskiego ruchu, to emitują nieproporcjonalnie dużo zanieczyszczeń: 37 proc. emisji tlenków azotu (NOx), 52 proc. pyłów (PM).

Jak piszą autorzy raportu, o zanieczyszczeniu powietrza rozmawiamy zwykle zimą, kiedy jest widoczne gołym okiem, a winą za nie obarczamy ogrzewanie domów węglem. Tymczasem z raportu NIK z 2020 r. wynika, że za ok. 3/4 emisji dwutlenku azotu (NO₂) w największych polskich miastach odpowiadają samochody, szczególnie te, których stan techniczny przyczynia się do nadmiernej emisyjności.

Badanie w tym zakresie zrealizowała Międzynarodowa Rada Czystego Transportu (International Council on Clean Transportation) na zlecenie TRUE Initiative przy współpracy z Urzędem Miasta Stołecznego Warszawy. W sześciu warszawskich lokalizacjach na przełomie września i października 2020 dokonano 220 tys. pomiarów metodą TRUE (The Real-World Urban Emissions) na niemal 150 tys. pojazdach różnego typu.

Diesle najbardziej zatruwają powietrze

17 proc. samochodów osobowych poruszających się po Warszawie spełnia wymogi normy Euro 3 lub starsze (pojazdy wyprodukowane przed 2006 r.). To właśnie ta najstarsza grupa aut emituje najwięcej zanieczyszczeń, przypomnijmy, 37 proc. emisji tlenków azotu (NOx) oraz 52 proc. pyłów (PM). Pomiary wskazują, że emisje szkodliwych gazów wzrastają nawet kilkukrotnie wraz z wiekiem pojazdów.

Raport „Ocena rzeczywistej emisyjności pojazdów w Warszawie”

Jednocześnie samochody z silnikami Diesla emitują więcej zanieczyszczeń niż pojazdy benzynowe z podobnych roczników. Jest to zauważalne w przypadku tlenków azotu (NOx) i szczególnie widoczne w przypadku pyłów PM pochodzących z rur wydechowych - w tym drugim przypadku różnica między emisjami emitowanymi przez samochody z silnikiem Diesla, a benzynowymi z tej samej kategorii, jest od 4 do 11 razy większa.

Raport „Ocena rzeczywistej emisyjności pojazdów w Warszawie”

Co dalej ze starymi dieslami?

W podsumowaniu raportu czytamy, ze polskie przepisy od niedawna umożliwiają wprowadzenie w miastach ograniczeń dla najstarszych i najbardziej trujących pojazdów poprzez wprowadzenie tzw. stref czystego transportu (SCT).

Wielokrotnie okazywało się, że niewielka grupa najstarszych pojazdów (zwłaszcza tych z silnikiem Diesla) odpowiada za nieproporcjonalnie dużą część zanieczyszczeń. Badanie emisji spalin w Warszawie wskazuje, że ograniczenia w ruchu dla tylko 6 proc. samochodów zauważalnie poprawiłoby jakość powietrza w Warszawie. Chodzi o auta z silnikami Diesla sprzed 2006 roku, a więc o samochody, które dziś mają więcej niż 17 lat.

Autorzy raportu rekomendują, aby w pierwszej kolejności wprowadzić ograniczenia dla samochodów niespełniających wymagań normy emisji spalin Euro 4 (czyli z rocznika 2005 i starszych), a następnie rozszerzyć te ograniczenia także na pojazdy z silnikami Diesla z kategorii Euro 4 i 5 (tj. roczniki 2006-2014). Eksperci ICCT wskazują również, by Warszawa pomyślała o regulacjach dla taksówek i autobusów komercyjnych. Zwracają też uwagę, że władze krajowe powinny przyjrzeć się strukturze importu używanych samochodów – średni wiek aut importowanych, które jeżdżą po Warszawie, jest znacznie wyższy niż samochodów kupionych jako nowe w Polsce – tym samym grupa importowane auta są dużo bardziej emisyjne niż samochody użytkowane od początku w Polsce.

Strefy powstaną w Warszawie

– Plan Ochrony Powietrza przyjęty dla Województwa Mazowieckiego nakłada na władze miejskie obowiązek utworzenia Strefy Czystego Transportu w Warszawie. Dlatego też we współpracy z organizacjami Clean Air Fund i TRUE Initiative, które mają duże doświadczenie w tym obszarze przygotowujemy scenariusze wdrożenia stref, które wskażą nam, jakie ograniczenia i wprowadzone na jakim obszarze pozwolą osiągnąć wyraźny efekt poprawy jakości powietrza. Niezależnie od wariantu wdrażanie ograniczeń, planujemy je przeprowadzać stopniowo i rozpocząć je od najbardziej trujących pojazdów. Wypracowane scenariusze zostaną przedstawione radnym i mieszkańcom, ostateczną decyzję podejmuje Rada m. st. Warszawy po konsultacjach społecznych – zapowiedział Michał Olszewski, wiceprezydent Warszawy.

Czytaj też:
Badania: spaliny samochodowe obniżyły IQ milionom ludzi. O ile?

Źródło: TRUE Initiative