Bank Gospodarstwa Krajowego zainicjował inspirujący ruch o nazwie 3W, który skupia się na wspieraniu innowacji w obszarze technologii związanych z wodą, wodorem i węglem. Ta koncepcja, która początkowo była tylko pomysłem, stała się dynamiczną rzeczywistością, zdolną do rewolucyjnych zmian w różnych dziedzinach gospodarki.
Sektor 3W zyskuje miano najszybciej rozwijającej się gałęzi gospodarki, a jego wartość na polskim rynku sięga już imponującej kwoty 4,86 miliarda dolarów. Perspektywy rozwoju są optymistyczne – prognozy sugerują, że do 2030 roku wartość tego rynku wzrośnie do poziomu do 5,6 miliarda dolarów. W skali globalnej ta wielkość będzie oczywiście znacznie wyższa i wyniesie ponad 400 miliardów dolarów.
Początki rewolucji
O tym wszystkim mówiła Beata Daszyńska-Muzyczka, prezes Banku Gospodarstwa Krajowego w trakcie wystąpienia TEDex otwierającego III Kongres 3W.
– Woda, wodór, węgiel – to trzy ważne zasoby. Bo woda to źródło życia i podstawa naszego funkcjonowania, bo wodór do paliwo przyszłości, a węgiel jest podstawowym budulcem, który pozwala funkcjonować naszemu światu – wyjaśniła.
Prezes BGK opowiedziała również, jakie były początki zainteresowania się wodą, wodorem i węglem.
– Idea 3W zrodziła się jakieś cztery lata temu, to było jeszcze przed pandemią. Zaczęliśmy się zastanawiać, jak sprawić, żeby te trzy ważne zasoby tworzyły synergię. Nie tylko w kontekście samych zasobów, ale również synergię współpracy różnych środowisk – świata naukowego, biznesowego, administracji oraz finansowego – zaznaczyła.
Przytoczyła również anegdotę. – Kilka lat temu miałam spotkanie z grupą studentów, młodych fantastycznych, ambitnych ludzi, którzy właśnie wchodzą w swoje życie dorosłe i zaczynają kariery zawodowe. Na koniec tego spotkania zapytali mnie, co może być naprawdę przełomowe w sposobie funkcjonowania biznesu, ludzi i świata. Ostatnie 30 lat było to www, czyli internet, który zrewolucjonizował świat. Co spowoduje kolejny przełom? Wtedy im powiedziałam, że będzie to również www, ale zupełnie inne, bo niezwiązane z internetem, czyli woda, wodór i węgiel. Jednak przyniesie podobną rewolucję – opowiadała Beata Daszyńska-Muzyczka.
– Chociaż skrót jest typowo polski, to jest on bardzo nośny. I dzisiaj się cieszę, że niezależnie gdzie na świecie jesteśmy i mówimy 3W, to ten akronim od polskich nazw jest bardzo chwytliwy. Ponadto niesie ze sobą ideę połączenia wspomnianych zasobów – dodała.
Owocna współpraca
Inicjatywa 3W nie tylko zyskuje na popularności, ale także przyczynia się do konkretnych zmian w gospodarce i społeczeństwie – Kongres to okazja do rozmów oraz inspirowania siebie nawzajem. Ale też po to jest ten kongres, aby ta współpraca była cały czas rozwijana. Stworzyliśmy wspólnie z Politechniką Poznańską Interdyscyplinarne Centrum Innowacji. Skupiamy w nim kilkaset przedsiębiorstw oraz kilkadziesiąt uczelni – powiedziała prezes BGK.
Dzięki zaangażowaniu partnerów biznesowych, dynamicznej współpracy i wsparciu instytucji takich jak Bank Gospodarstwa Krajowego, idea ta przechodzi od abstrakcji do rzeczywistości, kształtując przyszłość zrównoważonej i innowacyjnej gospodarki. W ciągu zaledwie dwóch lat dołączyło do 3W ponad 130 partnerów biznesowych. To świadczy o tym, jak dynamicznie rozwija się ekosystem związany z tą ideą. Partnerstwo i współpraca, zarówno na poziomie operacyjnym, jak i strategicznym, stają się normą, co podkreśla spójność i synergiczny charakter społeczności 3W.
Rozwój nowych technologii wymaga elastycznych i odpowiednich regulacji, które zarówno wspierają innowacje, jak i chronią interesy publiczne. Otwarta rozmowa o regulacjach jest ważna, ponieważ pozwala na dostosowanie ram prawnych do dynamicznego charakteru postępującej technologii.
– Wciąż nie ma przepisów mówiących, jak stosować technologie wodorowe, które obecnie oparte są o regulacje gazowe. Natomiast gaz i wodór to są dwa zupełnie inne paliwa. Dlatego potrzebujemy „mieć na pokładzie” świat administracji, po to żeby odpowiadał na te potrzeby i wyzwania związane z opracowaniem odpowiednim przepisów – powiedziała Beata Daszyńska-Muzyczka.
Sfinansowanie rewolucyjnych pomysłów i przełomowych technologii wymaga współpracy między sektorem publicznym a prywatnym, a także zaangażowania sektora finansowego. –Zapraszamy do współpracy cały sektor finansowy, aby był z nami i uczył się tego, jak szybko zmieniają się technologie. Także po to, żeby te fantastyczne projekty nie lądowały na przykład w Dolinie Krzemowej, gdzie odwaga do podejmowania ryzyka jest większa niż u nas – dodała Beata Daszyńska-Muzyczka.
Zaakcentowała, że połączenie tych trzech zasobów i czterech środowisk – biznesu, nauki, administracji i finansów – stanowi fundament owocnej współpracy. – Konkurencja zawsze jest dobra, ale do pewnego stopnia. Bo ona jest mobilizująca, ale kiedy przechodzi w zaciekłą rywalizację, jest wyniszczająca. Dlatego ja zawsze stawiam na współpracę wszystkich środowisk. Poprzez rozmowy i dyskusje można znaleźć rozwiązania, które mogą rozwinąć się w konkretny projekt biznesowy – powiedziała prezes BGK.
Szanse i wyzwania
Podkreśliła, że te trzy podstawowe zasoby to historia o nas samych. Dlaczego? Bo człowiek składa się 97 proc. z wody, wodoru i węgla. O ile jednak znaczenie dwóch pierwszych zasobów dla przyszłości gospodarki jest raczej zrozumiałe, o tyle węgiel budzi wśród niektórych osób zdziwienie. Pojawiały się krytyczne głosy mówiące, że przecież węgiel jest passe i trzeba przeprowadzić dekarbonizację. – Dlatego tym bardziej chcemy rozmawiać o węglu, bo dekarbonizacja oznacza właściwie zanik życia na ziemi. Bo przecież dwutlenek węgla jest podstawą funkcjonowania roślin – zauważyła prelegentka. Zwróciła także uwagę na rewolucyjne zastosowania węgla w wielu gałęziach gospodarki, zwłaszcza w postaci włókna węglowego. Ten materiał, znacznie mocniejszy niż stal, ma potencjał do zrewolucjonizowania takich branż jak budownictwo, medycyna czy transport.
Bez wody również nie ma życia. – Niestety dzisiaj Europa wysycha. Mimo, że jak popatrzymy na Ziemię z kosmosu, to widzimy piękną niebieską planetę. Postrzegamy ją jako niebieską, ponieważ 70 procent powierzchni naszego globu zajmują wody, to są przepiękne oceany i morza. Ale tylko jeden procent z tych zasobów stanowi woda pitna! Jeden procent, który musi wystarczyć dla ośmiu miliardów ludzi – stwierdziła prezes BGK.
Statystyki nie pozostawiają jednak złudzeń – ponad dwa miliardy ludzi ma ograniczony lub brak dostępu do wody pitnej. To ogromne problemy, które wymagają rozwiązań. Dlatego zarządzanie melioracją i retencją to poważne wyzwanie również dla Europy i przede wszystkim Polski. Nasz kraj ma najmniejszą liczbę litrów wody na jednego mieszkańca wśród wszystkich państw Unii Europejskiej. Dzieje się tak, mimo że na polską ziemię spada cztery razy więcej deszczu niż wynoszą nasze potrzeby.
To oznacza, że Polskę czekają ogromne wyzwania związane z zagospodarowaniem wody opadowej. Stąd między innymi inicjatywa Blue Deal (Niebieski Ład), która została podjęta w obliczu problemów z dostępnością wody na Starym Kontynencie. Musi być ona jednak mocniej zaakcentowana na forum UE.
Na całym świecie wzrasta również zainteresowanie technologiami wodorowymi – powstają nowe inwestycje, wzrasta efektywność ciągle ulepszanych rozwiązań. Wodór jest wytwarzany w przyjazny dla środowiska sposób. Poprawie ulega również świadomość i wiedza na temat jego dystrybucji, magazynowania i specyfiki zużycia tego paliwa. Jak czytamy w zaprezentowanym podczas Kongresu Raporcie 3W „Świat 3W. Rzeczywistość i przyszłość”, Polska posiada szczególny potencjał do rozwoju gospodarki wodorowej. Rocznie wytwarzane jest w kraju 1,3 mln ton wodoru. To piąty wynik na świecie i trzeci w Unii Europejskiej.
Prognozy sugerują, że zapotrzebowanie na wodór będzie rosnąć w kolejnych latach. Jest on traktowany jako kluczowy element strategii zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza w kontekście transformacji energetycznej i redukcji emisji gazów cieplarnianych.