Nowoczesna architektura? Użyteczna, trwała, piękna i służąca środowisku

W jaki sposób architektura wpływa na środowisko?

Architektura jest sztuką tworzenia budynków, a te wpływają na środowisko w sposób znaczący. Cała sztuka dzisiejszej architektury powinna więc polegać na tym, by do trzech witruwiańskich zasad, czyli użyteczności, trwałości i piękna, dołożyć także rozwiązania, które pozwolą zminimalizować negatywny wpływ budynków na środowisko.

Jakie to mogą być rozwiązania?

Na rynku istnieją technologie, takie jak systemy zarządzające zużyciem energii w budynku, które minimalizują ryzyko negatywnych konsekwencji dla środowiska, czy wiele innych. Najważniejsza jednak jest całkowita zmiana myślenia o efektywności energetycznej i przekształcenie obecnych źródeł zasilania, ogrzewania lub chłodzenia budynków na w pełni odnawialne.

Drugą palącą kwestią jest zredukowanie śladu węglowego używanych dotychczas materiałów budowlanych. W tym przypadku może pomóc specjalistyczne oprogramowanie projektowe, które jeszcze przed rozpoczęciem procesu budowy optymalizuje dobór i logistykę materiałów. Jednak podkreślę – nie tylko technologie są w stanie zminimalizować wpływ na środowisko, ale przede wszystkim sposób myślenia o wykorzystaniu istniejących już budynków i recykling materiałów wykończeniowych.

W jaki więc sposób projektowanie przestrzeni może iść w tym kierunku?

W kilku naszych projektach udało nam się w tym duchu z sukcesem zrewitalizować zdegradowane przestrzenie. Na warszawskiej Pradze wykorzystywaliśmy nawet do tego cegłę rozbiórkową. W Piwnicznej-Zdroju przywracamy do życia miejsce po nieczynnym przez lata hotelu. W projekcie przebudowy centrum handlowego w Szczecinie staraliśmy się wykorzystać materiały z recyklingu. Niestety za trendem tym nie zawsze nadążają skostniałe jeszcze przepisy budowlane.

Czy architektura może wpłynąć na zmianę nawyków?

Nawyki może w pierwszej kolejności zmienić planowanie przestrzenne. Architektura jednak też może mieć w tym swój udział. W niedawnym projekcie wieżowca mieszkalnego założyliśmy, że jedno miejsce postojowe przypadnie na każde cztery apartamenty. Ma to zachęcić nabywców do korzystania z komunikacji miejskiej, gdyż lokalizacja jest ku temu idealna. Poza tym zapewniając na przykład liczne miejsca postojowe dla rowerów czy wykorzystując deszczówkę do celów bytowych, architektura może dodatkowo promować dobre praktyki wśród jej użytkowników.

Czy centra miast mogą być nisko- lub zeroemisyjne? Ile lat zajmą takie przekształcenia?

Nie tylko mogą, ale wręcz muszą. Wnioski płynące z porozumienia paryskiego oraz projektu Europejskiego Zielonego Ładu mówią wyraźnie, że zostało nam 28 lat na takie przekształcenia. To mało czasu, jednak uważam, że mając już obecne technologie, jest to możliwe, ale musi za tym iść zmiana wymagająca obowiązkowej certyfikacji budynków. Tak jak pralki, telewizory czy samochody mają swoje klasy energetyczne tak samo w świadomości konsumentów musi się utrwalić opinia o niskoemisyjności budynków. Sam proces uzyskania certyfikatu też musi zostać zrewidowany tak, aby „ul na dachu” nie pozwalał starym, niedostosowanym budynkom uzyskiwać pozytywnych wyników. Nie mamy już czasu na pozorne działania.