Kierunki rozwoju transportu kolejowego w Polsce
Artykuł sponsorowany

Kierunki rozwoju transportu kolejowego w Polsce

Dodano: 
Prezesem Zarządu PKP S.A. Krzysztof Mamiński podczas Forum Wizja Rozwoju
Prezesem Zarządu PKP S.A. Krzysztof Mamiński podczas Forum Wizja Rozwoju Źródło: Materiały prasowe
W ostatni weekend sierpnia, podczas konferencji Forum Wizja Rozwoju, odbyła się debata dotycząca kierunków ewolucji transport kolejowego w Polsce, który posiada kluczowe znaczenie dla utrzymania właściwego tempa rozwoju gospodarczego kraju.

Forum Wizja Rozwoju aspiruje do rangi najważniejszego wydarzenia gospodarczego nie tylko w północnej Polsce, ale w całym kraju. Spotykają się tutaj eksperci, naukowcy i przedstawiciele świata mediów. W Forum wzięli udział również politycy, w tym premier Mateusz Morawiecki, który objął wydarzenie patronatem. W ciągu dwóch dni konferencji odbyło się kilkadziesiąt paneli tematycznych, w których wzięło udział kilkuset prelegentów. W panelu dyskusyjnym „Kierunki rozwoju transportu kolejowego w Polsce” uczestniczył m. in. prezes zarządu PKP S.A. oraz przewodniczący Międzynarodowego Związku Kolei (UIC) – Krzysztof Mamiński.

Impuls do rozwoju

Wizja rozwoju kolei w przyszłości została nakreślona przez Komisję Europejską w „Białej Księdze Transportu” w 2011 roku. Wśród założeń przyjętych w dokumencie pojawiła się teza, że w 2050 roku większość przewozów na średnie odległości będzie odbywać się z wykorzystaniem kolei. Nie ulega wątpliwości, iż zrealizowanie tego celu będzie możliwe tylko i wyłącznie przy zwiększeniu udziału kolei w przewozie osób oraz towarów względem transportu samochodowego i lotniczego.

Ambitne cele wskazane w „Białej Księdze Transportu” Komisji Europejskiej powinny być kierunkiem dla zwiększenia wykorzystania kolei w ruchu pasażerskim w Polsce w najbliższych latach. Dziś, w porównaniu z innym krajami europejskimi, średnia liczba podróży w ciągu roku przypadająca na statystycznego mieszkańca w Polsce nie jest wysoka. Przeciętny mieszkaniec Europy podróżuje koleją 19 razy w ciągu roku, podczas gdy Polak zaledwie 8. Świadczy to na pewno o możliwym do uwolnienia potencjale kolei. Jej możliwości są ogromne, podobnie jak szanse na jej rozwój. – Przez wiele dziesięcioleci kolejarze starali się przekonywać, że kolej to najbardziej ekologiczny, bezpieczny i energooszczędny środek transportu. Choć przez lata trudno nam było przebić się do szerszego grona z tą koncepcją, okazuje się, że wyprzedzaliśmy czas. Dziś dokładnie w ten sposób w Europie i na świecie postrzegana jest rola kolei w transporcie i gospodarce. Wyszliśmy z cienia siermiężnej kolei, opóźnionej technologicznie. Do mety zwanej sukces biegniemy szybko, starając się być liderem – podkreślał podczas debaty Krzysztof Mamiński.

Nowy impuls do rozwoju kolei dały globalne wyzwania klimatyczne oraz ogłoszenie planu osiągnięcia zerowej emisyjności w Unii Europejskiej do 2050 roku. Obecnie nie nastręcza już trudności przekonywanie szerokiego grona pasażerów, że pociągi są najbardziej przyjaznym środowisku środkiem transport, gdyż wytwarzają ponad trzy razy mniej dwutlenku węgla niż samochody oraz osiem razy mniej niż samoloty.

Dworce przyszłości

Kolej to również dworce. Polskie Koleje Państwowe S.A. realizują obecnie największy w swojej historii projekt, czyli Program Inwestycji Dworcowych na lata 2016-2023. W jego ramach do 2023 roku w całej Polsce zmodernizowanych i wybudowanych od podstaw zostanie blisko 200 dworców kolejowych. Działania te mają wpływ nie tylko na zainteresowanie pasażerów koleją, ale też na gospodarkę.

– Program Inwestycji Dworcowych można rozpatrywać w kilku płaszczyznach. Po pierwsze, to olbrzymia zmiana jakości, estetyki, dostępności dworców oraz komfortu podróżnych połączona z wprowadzeniem nowych technologii i rozwiązań proekologicznych. Po drugie, przebudowy i budowy dworców to inwestycje infrastrukturalne, które napędzają gospodarkę wychodzącą z kryzysu spowodowanego pandemią koronawirusa. Szacujemy, że na realizację całego Programu Inwestycji Dworcowych na lata 2016-2023 wydamy około 2 mld złotych – mówił prezes PKP S.A.

Równie istotne jest to, iż z prawie 200 dworców przeszło 50 proc. obiektów znajduje się pod opieką konserwatora zabytków. Przywracanie świetności, również historycznej, jest elementem ważnym i szerszym niż wizerunek kolei. Chodzi również o to, by zmodernizowane i nowe dworce spełniały współczesne standardy obsługi podróżnych.

– Mam tu na myśli implementację nowych technologii czy zwiększanie dostępności dworców dla osób o ograniczonej sprawności ruchowej. Kolejną bardzo ważną grupę dworców realizowanych w ramach Programu Inwestycji Dworcowych na lata 2016-2023 są Innowacyjne Dworce Systemowe. Zostały one zaprojektowane w oparciu o autorską koncepcję PKP S.A. Stosuje się w nich szereg rozwiązań ekologicznych tj. panele fotowoltaiczne, pompy ciepła czy systemy wykorzystujące deszczówkę. Przy dworcach są również lokalizowane miejsca typu Park&Ride oraz stojaki rowerowe wraz ze stacjami naprawy jednośladów – mówił Mamiński.

Szef PKP S.A. zwrócił także uwagę na fakt, iż nowoczesny dworzec to nie tylko przestrzeń związana z obsługą pasażerów, ale również miejsce, w którym można dokonać szybkich zakupów. Na dworcach powierzchnie wynajmują również samorządy, dlatego często stają się one siedzibą placówek kulturalnych (biblioteki, sale widowiskowe) oraz świadczących usługi dla mieszkańców danej miejscowości.

Podstawy rozwoju kolei

Założenie przedstawione przez Komisję Europejską są bardzo ambitne i z pewnością zainicjują zmiany społeczne, które wpłyną na codzienne życie. Ewolucja ta ma wpływ na rozwój transportu pasażerskiego. – Od kilku lat dostrzegamy dynamiczny wzrost liczby pasażerów. Przykładem niech będą liczby – w 2015 roku przewieźliśmy około 31 milionów osób, a w 2019 blisko 50 milionów. Według deklaracji 51 proc. osób podróżujących naszymi składami kwestie związane z ekologią mają wpływ na to, jaki środek transportu oni wybierają – podkreślał Marek Chraniuk, prezes zarządu PKP Intercity SA. Podkreślił, że podstawą rozwoju PKP Intercity jest jakość – inwestycje w nowoczesny tabor, np. lokomotywy wielosystemowe, nowoczesne wagony, składy typu push-pull, stacje postojowe. Równie istotna jest dostępności kolei.

Z badań wynika, iż coraz więcej ludzi będzie osiedlać się w okolicy dużych aglomeracji miejskich, a chcąc szybko dojechać np. do pracy czy szkoły, będą stawiali na kolej. Wspieranie systematycznego rozwoju kolei ma więc na celu umocnienie jej tak, by mogła realnie konkurować z transportem samochodowym i lotniczym. Zagęszczona sieć linii kolejowych wspomaga rozwój przewozów pasażerskich, choć nie jest decydującym czynnikiem. Istotna jest oferta szyta na miarę, dostosowana do specyficznych dla danego obszaru potrzeb. Głównymi składnikami takiej oferty są przede wszystkim wysoka dostępność kolei (duża liczba pociągów na dobę), niezawodność, komfort podróży (wygodne i dobrze wyciszone wagony dostępne nawet w ruchu regionalnym), wysoki poziom skomunikowania z innymi środkami transportu, również wprowadzenie wspólnego biletu obowiązującego w komunikacji miejskiej oraz pociągach. Integracja transportu publicznego oraz tworzenie oferty ułatwiającej i usprawniającej korzystanie z komunikacji zbiorowej sprawi, że transport publiczny stanie się realną konkurencją dla innych środków transportu.

Czytaj też:
Kolej w kolorze zielonym!