Koncepcja społecznej odpowiedzialności biznesu (z angielskiego „Corporate Social Responsibility”, w skrócie CSR), na początku wieku przyjmowana jako nowinka, dziś na dobre zadomowiła się w wielu przedsiębiorstwach nad Wisłą. Czym jest CSR?
Jej definicję ujęła Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna ISO, która po pięciu latach prac kilkuset ekspertów z 99 krajów członkowskich i kilkudziesięciu organizacji przedstawiła w 2010 r. normę PN-ISO 26000 (ISO 26000 Guidance on social responsibility). CSR jest w niej określana jako odpowiedzialność organizacji za wpływ jej decyzji na środowisko i społeczeństwo poprzez etyczne i przejrzyste działania. Takie postępowanie przyczynia się do zrównoważonego rozwoju, w tym dobrobytu i zdrowia społeczeństwa; uwzględnia oczekiwania interesariuszy; jest zgodne z obowiązującym prawem i spójne z międzynarodowymi normami postępowania; jest zintegrowane z działaniami organizacji i praktykowane w jej relacjach.
Tak więc społeczna odpowiedzialność biznesu oznacza, że firma nie jest skoncentrowana tylko i wyłącznie na własnym rozwoju i zysku, ale prowadzi takie działania, które poprawiają ogólny dobrostan społeczny. Inwestuje w ludzi, w środowisko i dobre relacje z otoczeniem.
Chociaż w rankingu odpowiedzialnych firm, który od 2007 r. przygotowuje Koźmiński Business Hub, obecne są głównie największe działające w Polsce przedsiębiorstwa, które nadają ton działaniom odpowiedzialnym społecznie, CSR nie jest wyłączną domeną gigantów. Jak wynika z dostępnych badań, już kilka lat temu prawie połowa firm deklarowała, że posiada strategię wdrażania CSR w firmie. Ponad dwie trzecie menedżerów największych polskich firm znało koncepcję odpowiedzialnego biznesu.
Narzędzi realizacji działań odpowiedzialnego biznesu jest wiele. To nie tylko wielkie kampanie, ukierunkowane na zmianę postaw i zachowań. Takie jak kampania „Żyj długo i szczęśliwie razem z PZU”, której zadaniem było uświadomienie, jak duży wpływ my sami mamy na długość i jakość życia. To również spektakularne akcje rzecz środowiska jak ta firmy Żywiec Zdrój, która może się pochwalić posadzeniem 8 mln drzew. To także kompleksowe działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa pasażerów taksówek zamawianymi przez aplikacje, które podejmuje Bolt i przeznacza na ten cel 10 mln zł. Firma nie tylko sprawdza pracujących z aplikacją kierowców, ale także m.in. umożliwia kobietom zamówienie taksówki kierowanej przez kobietę.
Często CSR nierozerwalnie wiąże się z działalnością firm, stając się ich integralną częścią. Przykładem jest NTT System S.A., jedyna w Polsce firmy, która uzyskała certyfikat zrównoważonego rozwoju dla produktów IT TCO Certified.
Czytaj też:
Tadeusz Kurek, NTT System: Na zmianę mentalności trzeba pracować przez lata
Przykładem innej firmy, w której odpowiedzialny biznes to właściwie sedno jej działalności, jest Stena Recycling. Firma świadczy kompleksowe usługi gospodarowania odpadami. Ale także od lat działa w obszarze edukacji i propagowania właściwych zachowań oraz promuje rozwój modeli ekonomicznych zgodnych z ideą gospodarki obiegu zamkniętego. Za osiągnięcia na polu społecznej odpowiedzialności biznesu w 2021 roku firma otrzymała złoty medal EcoVadis.
Społeczna odpowiedzialność to nie przelotnie obowiązująca nowinka w biznesie. To działanie znacznie wychodzące poza ramy jednokrotnej akcji np. zbierania śmieci w lesie czy charytatywnej pomocy dla uchodźców. To rozpisana na wiele lat strategia tworzenia relacji z otoczeniem i z osobami zatrudnianymi przez firmę. Przykładem może być Totalizator Sportowy, który działał zgodnie z zasadami odpowiedzialnego biznesu wtedy, gdy takie pojęcie jeszcze nie istniało. Trudno wyliczyć wszystkie podejmowane przez spółkę działania, warto jednak wspomnieć, że systematycznie wdraża strategię zrównoważonego rozwoju. W firmie powstał m.in. Kodeks Etyki, określający ramy i standardy zachowań niezbędnych do wykonywania pracy zgodnie z normami etycznymi i prawem.
CSR opłaca się nie tylko wizerunkowo, ocieplając i polepszając wizerunek firmy na rynku. Długoterminowe „zyski” mogą być znacznie większe. To chociażby zwiększenie lojalności konsumentów, wzrost konkurencyjności czy poprawa relacji z lokalną społecznością. To również – poprzez budowanie odpowiednich relacji z pracownikami, a więc polepszenie odbioru firmy wśród pracobiorców – możliwość zatrudnienia i utrzymania najlepszych fachowców. Wszystko to przekłada się na zysk, również niematerialny, dla wszystkich uczestniczących stron.